KEDV ve Kadın Kooperatifleri Hareketi

Türkiye'de Kadın Kooperatifleri Hareketi

Eşitsizliklerin ve yoksulluğun olmadığı toplumları yaratacak değişimlerin, dar gelirli kadınların kolektif, katılımcı gücü ve dönüştürücü liderliği ile gerçekleşebileceğine inanıyoruz. 2000 yılında sessiz sedasız başlattığımız Kadın Kooperatifleri Hareketi ile bugün, Türkiye'nin her yerinde yılda on binlerce kadına erişiyoruz.

Kadın kooperatifleri ortak sorunlara yerelden çözümler üretiyor, sosyal ve ekonomik değerler yaratarak kalkınmada önemli bir rol oynuyor. Türkiye’ye yoksullukla mücadele ve kadınların güçlendirilmesinin önemli araçlarından biri olarak sunduğumuz ve sayısı 200’ü geçen Kadın Kooperatifleri, mahallelerde hayatı dönüştürüyor.

• Açtıkları merkezlerle, okul öncesi eğitim hizmetleri veriyorlar, mahalle yuvaları, oyuncak kütüphaneleri, rehabilitasyon merkezleri açıyorlar.

• Ortak işler kuruyor, kadınların ekonomik hayata katılımlarını teşvik ediyorlar.

• Benzer sorunları için birbirlerine destek oluyor ve ihtiyaçlarına göre eğitimler düzenliyorlar.

• Mahallelerde iletişim ağları oluşturuyor, kadın ve çocukların ihtiyaçlarıyla yerel yönetim arasında köprü kuruyorlar. Mahallelerini kadınlar, çocuklar ve herkes için daha iyi bir hale getirmek için çalışıyorlar.

Kadın Kooperatiflerine Verdiğimiz Destekler

İlkeli bir ortaklık anlayışıyla 2000’lerin başından beri kadın kooperatifleriyle birlikte çalışıyoruz. Kadın Kooperatifleri için finans, eğitim ve danışmanlık sağlıyor, iletişim ağlarını güçlendiriyor ve işbirliklerini geliştiriyoruz.

• 2001 yılında birlikte çalıştığımız yerel kadın grupları ile yoksul kadınların ihtiyaç odaklı örgütlenmesi için model geliştirmek üzere bir çalışma başlattık. Bu kapsamda kooperatif modeli, uygun bir örgütlenme biçimi olarak belirlendi.

• İhtiyaca uygun bir Ana Sözleşme örneği ve kadınlar için Kooperatifleşme El Kitabı hazırladık. Bu doğrultuda ilk kadın kooperatifleri kurulmaya başladı.

• 2001 yılından beri kooperatifleşmek isteyen kadın gruplarına, kooperatif kurma ve işletme konusunda eğitim, teknik destek ve danışmanlık sağlıyoruz. Bugüne kadar 70‘ten fazla kadın kooperatifinin kuruluşuna destek verdik.

• Örgütlenme ve liderlik becerisi geliştirmek üzere Liderlik Eğitimi Programı geliştirdik ve kooperatiflere yaygınlaştırdık.

• Kadın kooperatifleri arasında iletişim ve işbirliğini geliştirmek üzere 2008 yılında Kadın Kooperatifleri İletişim Ağı’nın ve 2014 yılında SİMURG Kadın Kooperatifleri Birliği’nin kuruluşunu destekledik. KEDV olarak halen Simurg Kadın Kooperatifleri Birliği’nin sekreteryasını ve www.simurg.org.tr sitesinin yönetimini yürütüyoruz.

• Web portal, ulusal toplantılar, bölgesel toplantılarla Kadın Kooperatiflerini birbiriyle ilişkilendiriyor ve deneyim paylaşımını kolaylaştırıyoruz. Bu kapsamda bugüne kadar onlarca bölgesel toplantı, değişim toplantısı ve 6 kez ulusal toplantı gerçekleştirildi.

• Kooperatifler için ulusal ve uluslararası düzeyde bilgi ve deneyim alışverişi fırsatları yaratıyoruz. AWID, C20 gibi uluslararası platformlara kadın kooperatiflerinin katılımını sağladık.

• Kadın Kooperatiflerinin kapasitelerini geliştirmeleri ve yeni faaliyetler geliştirmeleri için, stratejik planlama, kooperatif içi denetim, yönetişim, yerel karar mekanizmalarına katılım (kadınların afet yönetim sürecine katılımı, toplumsal cinsiyet temelli bütçe, yoksullar, kadınlar, ihtiyaç ve kaynak haritası vb.), kadınların liderliğinde erken çocukluk eğitimi hizmetleri sunumu (Kadın ve Çocuk Merkezleri, Oyun Odaları, Oyuncak Kütüphaneleri, Mahalle Anneliği vb.) gibi konularda programlar sunuyoruz.

• Liderlik, politik katılım, girişimcilik, finansal okuryazarlık, şiddet, bilgisayar/internet, iklim değişikliği, afet gibi konularda yaygınlaştırılabilecek eğitim programları geliştiriyor, pilot uygulamalar yapıyor, eğitici eğitimleri düzenliyoruz.

• Erken çocukluk eğitimi hizmetleri için geliştirdiğimiz Kadın ve Çocuk Merkezleri modelini kooperatiflere yaygınlaştırıyoruz. Bugüne kadar kadın kooperatifleri tarafından işletilen 22 oyun odası/yuvaya izleme, eğitim, kaynak ve altyapı desteği verdik.

• Kadın Kooperatiflerinin ürünlerini iktisadi işletmemiz Nahıl Dükkan kanalıyla, 2003 yılından bu yana pazar fırsatlarıyla buluşturuyoruz. Kadın kooperatiflerini ulusal ve uluslararası düzeyde uzmanlarla ilişkilendiriyor, iş ve ürün geliştirme, tasarım, pazara erişim konularında destek veriyoruz. Bu kapsamda tasarımcılarla buluşturuyor, tedarik zincirlerine girmeleri için kapasite geliştirme destekleri veriyor, özel sektör işbirliğinde satış etkinlikleri düzenliyor, dönemsel satış noktaları oluşturuyoruz. Nahıl’ın www.nahil.com.tr e-ticaret sitesi ve İstanbul, Mardin ve İzmir’deki 3 şubesiyle ürünlerin tanıtımını ve satışını gerçekleştiriyoruz.

• Kadın kooperatifleri için yaygınlaştırılabilir iş modelleri geliştiriyoruz. Bugüne kadar hediyelik kutu, bitki ve meyve kurusu, yöresel sabun, yöresel gıda, organik tarım, geleneksel dokuma, tekstil, salça üretimi, misafir evi gibi işler için iş geliştirme desteği verdik.

• Kadın Kooperatifleri için proje geliştirme ve yazma, fon kuruluşlarıyla buluşturma konusunda destek sağlıyor, iyi işbirliği örneklerini yaygınlaştırıyoruz. Kooperatiflerin yerel yönetimlerle olan ilişkilerini kolaylaştırıyoruz.

• Savunuculuk çalışmaları için raporlar, analizler, mevzuat önerileri hazırlıyor, ilgili bakanlıklarla iletişimi sağlıyor, ortak toplantılar organize ediyoruz.